CHÚA NHẬT 5 THƯỜNG NIÊN NĂM A.

BÀI ĐỌC I: Is 58, 7-10
“Sự sáng của ngươi tỏ rạng như hừng đông”.
Bài trích sách Tiên tri Isaia
Này đây Chúa phán: “Hãy chia bánh của ngươi cho kẻ đói, hãy tiếp nhận vào nhà ngươi những kẻ bất hạnh không nhà ở; nếu ngươi gặp một người trần truồng, hãy cho họ mặc đồ vào, và đừng khinh bỉ xác thịt của ngươi. Như thế, sự sáng của ngươi tỏ rạng như hừng đông, các vết thương của ngươi sẽ lành nhanh chóng; công lý của ngươi sẽ đi trước mặt ngươi, vinh quang của Chúa sẽ hậu thuẫn cho ngươi. Như thế, ngươi gọi, Chúa sẽ trả lời; ngươi la lên, Chúa sẽ phán: “Này Ta đây”.
Nếu ngươi loại bỏ khỏi ngươi xiềng xích, cử chỉ hăm doạ, lời nói xấu xa, khi ngươi hy sinh cho người đói rách, và làm cho những người đau khổ được vui thích, thì ánh sáng của ngươi sẽ bừng lên trong bóng tối, và bóng tối sẽ trở thành như giữa ban ngày”.
Đó là lời Chúa.
ĐÁP CA: Tv 111, 4-5. 6-7. 8a và 9
Đáp: Trong u tối người xuất hiện như sự sáng soi kẻ lòng ngay (c. 4a).
1) Trong u tối, người xuất hiện như sự sáng soi kẻ lòng ngay, người nhân hậu, từ bi và công chính. Phước đức cho người biết xót thương và cho vay, biết quản lý tài sản mình theo đức công bình.
2) Cho tới đời đời người sẽ không nao núng: người hiền đức sẽ được ghi nhớ muôn đời. Người không kinh hãi vì nghe tin buồn thảm, lòng người vững vàng cậy trông vào Chúa.
3) Lòng người kiên nghị, người không kinh hãi, người ban phát và bố thí cho những kẻ nghèo, lòng quảng đại của người muôn đời còn mãi, sừng người được ngẩng lên trong vinh quang.
BÀI ĐỌC II: 1 Cr 2, 1-5
“Tôi đã công bố cho anh em bằng chứng của Chúa Kitô chịu đóng đinh”.
Bài trích thư thứ nhất của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Côrintô.
Anh em thân mến, phần tôi, khi tôi đến với anh em, tôi không đến với uy thế của tài hùng biện hoặc của sự khôn ngoan; tôi đến công bố bằng chứng của Thiên Chúa. Thật vậy, tôi không cho là tôi biết điều gì khác giữa anh em, ngoài Chúa Giêsu Kitô chịu đóng đinh.
Phần tôi, chính trong sự yếu hèn, sợ hãi và run rẩy mà tôi đã đến với anh em; lời tôi nói và việc tôi rao giảng không dựa vào những lời quyến rũ của sự khôn ngoan loài người, nhưng dựa vào sự giãi bày của thần trí và quyền năng, để đức tin của anh em không dựa vào sự khôn ngoan loài người, nhưng dựa vào quyền năng của Thiên Chúa.
Đó là lời Chúa.
ALLELUIA: Ga 8, 12
All. All. – Chúa phán: “Ta là ánh sáng thế gian; ai theo Ta sẽ được ánh sáng ban sự sống”. – All.
PHÚC ÂM: Mt 5, 13-16
“Các con là sự sáng thế gian”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con là muối đất. Nếu muối đã lạt, người ta biết lấy gì mà ướp cho mặn lại? Muối đó không còn sử dụng vào việc chi nữa, chỉ còn ném ra ngoài cho người ta chà đạp lên nó.
“Các con là sự sáng thế gian. Một thành phố xây dựng trên núi, không thể che giấu được. Và người ta cũng không thắp đèn rồi để dưới đáy thùng, nhưng đặt nó trên giá đèn, hầu soi sáng cho mọi người trong nhà.
Sự sáng của các con cũng phải chiếu giãi ra trước mặt thiên hạ, để họ xem thấy những việc lành của các con mà ngợi khen Cha các con trên trời”.
Ðó là lời Chúa.
1. Là muối, là ánh sáng—Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu SJ.
Suy Niệm
Anh em là muối cho đời: một định nghĩa tuyệt vời về người Kitô hữu.
Kitô hữu gắn liền với cuộc đời, hòa mình với mọi người,
như muối thấm vào thức ăn, giữ cho nó khỏi hư và thêm đậm đà.
Vị mặn của muối là yếu tố quan trọng.
Mặn thuộc về bản chất của muối.
Muối nhạt chẳng đáng gọi là muối, vì chẳng ướp được gì.
Khi đánh mất bản chất của mình, nó cũng hoàn toàn trở nên vô dụng.
Anh em là ánh sáng cho trần gian:
một định nghĩa kinh khủng về người Kitô hữu,
bởi lẽ chỉ Thiên Chúa mới là Ánh Sáng (1Ga 1,5).
Chỉ Đức Giêsu mới dám nhận mình là Ánh Sáng (Ga 8,12).
Anh em là ánh sáng vì anh em gần Thầy, gần đèn thì sáng.
Thế giới hôm nay tiến bộ về khoa học kỹ thuật,
nhưng lại là một thế giới nhạt nhẽo, mất ý nghĩa,
một thế giới tối tăm và vẩn đục.
Chúng ta hay phàn nàn về sự xuống cấp, suy đồi,
nhưng người Kitô hữu ít khi nhìn nhận
phần trách nhiệm của mình trước thực trạng đó.
Vì tôi là muối nhạt nên thế giới này vô vị.
Vì tôi là đèn hết dầu, nên thế giới còn nhiều bóng tối.
Thế giới sẽ mang bộ mặt mới,
nếu chúng tôi sống đúng định nghĩa của Đức Giêsu.
Khi hoà mình với đời, chúng ta có thể trở thành muối nhạt,
ngọn đèn chúng ta có thể bị hết dầu.
Cần được ướp lại bằng vị mặn của Đức Giêsu,
ngọn đèn cần được nuôi bằng dầu của Người.
Phải liên tục trở lại với Đức Giêsu
để đừng đánh mất bản sắc Kitô hữu của mình.
Anh em ở trong thế gian, nhưng không thuộc về thế gian.
Vẫn còn nhiều Kitô hữu, có khả năng nhưng lại rụt rè,
đặt ngọn đèn đời mình dưới thùng.
Họ không dám dấn thân vào đời, vì sợ nguy hiểm,
vì thiếu tự tin vào bản lãnh của mình,
hay vì hiểu sai thế nào là khiêm tốn thực sự.
Cần có nhiều Kitô hữu làm băng video, viết kịch, quay phim.
Cần nhiều người là văn nghệ sĩ, làm nhà nghiên cứu.
Cuộc sống chúng ta phải tỏa sáng, qua bao điều tốt đẹp,
để mọi người nhận ra Thiên Chúa là Nguồn ánh sáng
và cất tiếng ngợi ca tôn vinh.
Gợi Ý Chia Sẻ
Bạn biết gì về cha Đắc Lộ, người có công lớn trong việc sáng tạo chữ quốc ngữ của dân tộc Việt Nam?
Nhiều Kitô hữu đã bị biến chất khi dấn thân vào đời. Có cách nào hoà mình mà không đánh mất chính mình?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, tạ ơn Chúa đã cho chúng con
ánh sáng mặt trời, mặt trăng,
và ánh sáng từ những nguồn năng lượng trên mặt đất.
Tạ ơn Chúa vì Chúa đã gọi chúng con là ánh sáng.
Đó là vinh dự và cũng là một trách nhiệm nặng nề.
Xin cho chúng con có khả năng
đẩy lui bóng tối của hận thù và bất công,
của buồn phiền và thất vọng.
Xin cho chúng con biết gìn giữ ngọn lửa
mà Chúa đã thắp lên trong lòng chúng con,
và biết vâng theo những soi sáng của Chúa
qua từng phút giây của cuộc sống.
Lạy Chúa Giêsu, cuộc chiến giữa ánh sáng và bóng tối
vẫn còn tiếp diễn trên thế giới và trong lòng chúng con.
Ước gì chúng con đừng chỉ lo nguyền rủa bóng tối,
nhưng can đảm thắp lên những ngọn lửa,
để cả trái đất ngập tràn ánh sáng Chúa.
2. Suy niệm Chúa Nhật 5 Thường Niên–Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ
Các nhà thần học có thể đưa ra những định nghĩa về kitô hữu
trong tương quan với Chúa Giê su Kitô.
Nhưng trong bài Tin Mừng hôm nay,
Đức Giêsu cho chúng ta hình ảnh tươi tắn và lạc quan
của một kitô hữu trong tương quan với thế giới.
Đây là điều Ngài nghĩ về các môn đệ ngày xưa và về chúng ta ngày nay:
Anh chị em là “muối cho trái đất”, là “ánh sáng cho thế giới”.
Chỉ trong Tin Mừng Mátthêu, hai định nghĩa này mới được đặt gần nhau,
Để các môn đệ của Đức Giêsu biết rõ căn tính của mình.
Muối là điều “cần thiết cho cuộc sống con người” (Hc 39,26).
Muối bảo quản đồ ăn cho khỏi hư và làm cho thức ăn có vị đậm đà.
Nhưng muối cũng được dùng để “bỏ vào mọi lễ phẩm dâng tiến” (Lv 2,13).’
Chính Đức Giêsu cũng ca ngợi: “Muối thì tốt…
Anh em hãy giữ muối trong lòng anh em…” (Mc 9,50).
Thánh Phaolô cũng khuyên lời nói của người tín hữu nên dễ thương
và mặn mà vì “được nêm bằng muối” (Côlôsê 4,6).
Nói chung muối thường được nhìn dưới cái nhìn tích cực.
Nhưng muối lại không đứng một mình.
Muối đi với một vật, thấm nhập, và biến đổi nó tự bên trong.
Cá không ăn muối cá ươn.
Đức Giêsu không chỉ nói chúng ta là muối,
Ngài nói chúng ta là muối cho trái đất này, nơi loài người đang ở.
Những gì muối làm cho đồ ăn, chúng ta cũng phải làm cho nhân loại.
Trái đất hôm nay với hơn 7 tỷ con người,
Vẫn cần đến muối của các kitô hữu để cuộc sống có ý vị hơn.
Ai cũng muốn ra khỏi cái nhạt nhẽo vô vị hàng ngày:
Bữa ăn nhạt, câu chuyện nhạt, cuộc tình trở nên phai nhạt…
Ai cũng muốn thấy mỗi ngày của đời mình đậm đà ý nghĩa.
Rất tiếc vì lý do nào đó mà muối trở nên nhạt.
Muối nhạt thì không còn là muối nữa, và chẳng muối được ai.
Con người hôm nay chờ các kitô hữu là muối còn vị mặn.
Nếu cuộc sống trên trái đất còn nhạt,
thì các kitô hữu phải xét lại phẩm chất muối của mình.
Anh chị em là “ánh sáng cho thế giới” (Mt 5,14).
Tuyên bố này của Đức Giêsu làm chúng ta ngỡ ngàng,
Vì trong Tin Mừng thứ tư,
ba lần Ngài nhận mình là “ánh sáng cho thế giới” (Ga 8,12; 9,5; 12,46).
Vào thời Đức Giêsu, chưa có điện, nên ánh sáng là điều rất cần.
Người ta vẫn dùng một ngọn đèn dầu để soi sáng cho cả nhà.
Ngọn đèn thật quý, vì là nơi mọi người tụ họp, trò chuyện hay làm việc.
Bản chất của ánh sáng là tỏa sáng cho những gì chung quanh.
Như muối, ánh sáng cũng hiện hữu cho người khác.
Không được che giấu ánh sáng, không được lấy thùng mà úp trên đèn.
Đức Giêsu khẳng định chúng ta là “ánh sáng cho thế giới”.
Chúng ta cần đón nhận sứ mạng lớn lao đó với lòng khiêm nhu.
Chẳng ai dám nhận mình là “ánh sáng cho thế giới”
nếu không nhận được ánh sáng từ Nguồn Sáng là Đức Giêsu.
Vì là ánh sáng, nên kitô hữu tỏa sáng là một điều tự nhiên,
như hoa tự nhiên tỏa hương thơm ngát.
Người kitô hữu không phô trương để câu sự chú ý về mình.
Nhưng họ lại không giấu diếm bản chất thật của họ.
Họ mong mình là muối mặn, là ánh sáng tỏa lan.
Họ cố gắng làm những công việc tốt lành cho thế giới,
với ước mơ làm cho Cha trên trời được tôn vinh.
Người kitô hữu chỉ sợ mình là muối nhạt và đèn đã tắt từ lâu.
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu thương mến,
xin ban cho chúng con
tỏa lan hương thơm của Chúa
đến mọi nơi chúng con đi.
Xin Chúa hãy tràn ngập tâm hồn chúng con,
bằng Thần khí và sức sống của Chúa.
Xin Chúa hãy xâm chiếm toàn thân chúng con,
để chúng con chiếu tỏa sức sống Chúa.
Xin Chúa hãy chiếu sáng qua chúng con,
để những người chúng con tiếp xúc
cảm nhận được Chúa
đang hiện diện nơi chúng con.
Xin cho chúng con biết rao giảng về Chúa,
không phải bằng lời nói suông,
nhưng bằng cuộc sống chứng tá,
và bằng trái tim tràn đầy tình yêu của Chúa. (Thánh Têrêsa Calcutta)
3. Muối cho đời–TGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
Trong những dịp cuối năm, các bản tổng kết tình hình đều đánh giá cao những đóng góp của Giáo hội đặc biệt trong lãnh vực giữ gìn đạo đức xã hội. Nơi nào có đồng bào Công giáo sinh sống, tệ nạn xã hội không có hoặc có rất ít. Nghe những nhận định trên, tôi rất vui vì thấy anh chị em tín hữu đang sống đúng tinh thần trở thành muối cho đời như lời Chúa dạy trong bài Tin Mừng hôm nay.
Khi nói đến muối Chúa Giêsu có ý dạy các môn đệ về cách thế hiện diện trong xã hội.
Đó là một hiẹn diện khiêm nhường
Hạt muối thật bé nhỏ. Chẳng ai chú ý tới sự hiện diện của nó. Bên cạnh thịt, cá, rau cỏ, muối chỉ đóng vai phụ. Người ta trưng bày những món ăn đắt tiền. Người ta giới thiệu những món ăn cầu kỳ. Không thấy ai trưng bày muối. Chẳng có ai giới thiệu muối trong bữa tiệc lớn. Xét về giá trị kinh tế, muối chẳng đáng giá bao nhiêu. Đó là một hiện diện quên mình.
Muối có đó nhưng không ai thấy muối. Không chỉ vì muối bé nhỏ khiêm nhường mà vì muối phải tan biến đi. Phải tan biến đi muối mới có tác dụng. Muối ướp vào thịt cá mà không tan đi thì không thấm được vào thớ thịt, thớ cá, không giữ cho thịt tươi cá tốt được. Muối gia giảm vào cá kho, thịt rim, nước canh mà không tan đi thì khi ăn phải, người ta sẽ nhăn mặt bỏ đi. Chỉ khi tan biến đi, hoà tan vào thịt, cá, rau cỏ, muối mới có ích lợi. Muối phải hiện diện nhưng lại phải tiêu huỷ đi thì mới có ích.
Đó là một hiện diện tích cực.
Tuy bé nhỏ khiêm nhường và vắng mặt, nhưng hiện diện của muối là một hiện diện tích cực. Tích cực vì góp phần bảo trì thực phẩm khỏi hư thối, vì nâng phẩm chất món ăn. Tích cực vì là một thành phần hầu như không thể thiếu trong các món ăn. Tuy không thấy và không nói ra, nhưng ai cũng ngầm hiểu trong mỗi món ăn đều có muối.
Khi dùng muối làm hình ảnh minh hoạ, chắc chắn Chúa Giêsu cũng muốn cho các môn đệ của Người có những đặc tính của muối.
Người muốn các môn đệ của Người sống giữa nhân loại như muối ở trong thức ăn. Người muốn các môn đệ của Người hiện diện thật kiêm nhường như những hạt muối bé nhỏ. Người muốn các môn đệ của Người hiến thân mình cho nhân loại như những hạt muối hòa tan trong thực phẩm.
Nhưng để sự hiện diện bé nhỏ khiêm nhường mang yếu tố tích cực, các môn đệ phải giữ được vị mặn của muối.
Vị mặn, đó là lòng yêu mến Chúa mặn nồng, là tình yêu tha nhân mặn mà, là sống tinh thần Tám Mối Phúc như Chúa dạy trong bài Tin Mừng tuần trước.
Giữ được vị mặn của Phúc Âm và hiện diện âm thầm trong phục vụ quên mình, người môn đệ Chúa sẽ thực sự góp phần bảo vệ nền đạo đức của xã hội. Dù không muốn, họ vẫn trở thành ánh sáng soi trần gian.
Lạy Chúa, Chúa tin tưởng con, nên đã gọi con là muối trần gian. Xin cho lòng con yêu mến Chúa tha thiết, để đem cho đời hương vị tình yêu. Amen.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1- Bạn nghĩ gì về hình ảnh hạt muối?
2- Làm muối, dễ hay khó?
3- Bạn đã bao giờ cảm thấy niềm vui được chìm đi để anh em được nổi nang chưa?
4. Dụ ngôn hạt muối–Lm Giuse Tạ Duy Tuyền
Hạt muối Bé nói với hạt muối To: “Em đến chia tay chị, em sắp được hòa trong đại dương”. Muối To trố mắt: “Em dại quá, sao lại để đánh mất mình như thế. Em muốn thì em cứ làm, chị không điên!”.
Muối To thu mình co quắp lại, nhất định không để biển hòa tan. Muối To lên bờ, sống trong vuông muối. Nó vẫn ngạo nghễ, to cứng và nhìn chúng bạn bé tí ti đầy khinh khỉnh. Thu hoạch, nông dân gạt nó ra ngoài, xếp vào loại phế phẩm, còn những hạt muối tinh trắng kia được đội lên đầu, hay bê bên lưng rồi đóng vào bao sạch đẹp… Lần đầu tiên nó thấy mình bị xúc phạm!
Sau một thời gian lăn lóc hết xó chợ này đến xó chợ khác, cuối cùng người ta cho nó vào nồi cám heo. Phải hóa thân phục vụ cho lũ heo dơ bẩn này ư? Nó tủi nhục ê chề! Lòng kiêu hãnh không cho phép nó “tế thân” cho lũ heo hạ tiện. Nó thu mình co cứng hơn mặc cho nước sôi trăm độ cũng không lấy được, dù là cái vảy da của nó.
Khi rửa máng heo, người ta phát hiện nó, và chẳng cần nghĩ suy, ném nó ra đường lộ. Người người qua lại đạp lên nó!
Hạt muối là để hòa tan. Hạt Muối phải chịu tan biến chính mình mới thể hiện giá trị đích thực của hạt muối. Muối đã lạt và không còn khả năng hòa tan thì cũng bị quên lãng hay vứt bỏ ta đường cho người qua lại dẫm đạp mà thôi!
Con người không được sống cho chính mình. Con người phải biết dấn thân, hòa nhập với xã hội mới thể hiện vai trò giá trị của mình trong cộng đồng. Nhân loại cũng bỏ rơi những con người lười biếng, vô dụng, thiếu trách nhiệm với gia đình và xã hội. Muối đã lạt thì vứt đi. Con người lạt tình người, lạt trách nhiệm sẽ trở nên vô dụng và bị bị lãng quên.
Chúa Giêsu mời gọi người tín hữu phải biết hòa tan trong cuộc đời. Như hạt muối hòa tan trong môi trường để ướp mặn cuộc đời. Như ánh sáng hòa tan trong không gian để xua tan bóng tối. Muối và ánh sáng đều phải chịu tan biến mới sinh ích cho con người. Là người ky-tô hữu cũng phải hòa tan cuộc đời mình trong dòng chảy tình yêu để mang lại sức sống cho con người.
Chính Chúa Giêsu đã chấp nhận hòa tan chính mình trong dòng chảy của cuộc đời. Ngài đã trở nên mọi sự cho mọi người. Ngài đã sống để dâng hiến và phục vụ con người trong yêu thương hết mình như thánh Gioan đã nói: “Ngài đã yêu thì yêu cho đến cùng”. Đỉnh cao của hòa tan là chấp nhận tiêu hao chính mình “như hạt lúa chịu mục nát để sinh nhiều bông trái”.
Năm nay Giáo hội mời gọi chúng ta “Phúc âm hóa” là dịp nhắc lại vai trò của người tín hữu giữa dòng đời. Là người tín hữu phải đem muối Phúc âm thẩm thấu vào trong thế gian. Là người tín hữu phải đem ánh sáng của Phúc âm dẫn dắt con người hôm nay đi trong chân lý. Thế nhưng, ở đâu dó vẫn có những tín hữu thiếu gia vị của tình yêu, thiếu cả gương sáng gây ô uế môi trường và gây gương xấu cho tha nhân. Ở đâu đó vẫn có những nhóm giáo dân thường co cụm chính mình mà ít cởi mở, thân thiện với tha nhân. Đó là lý do mà Giáo hội không thực sự có gía trị trong cộng đồng nhân loại. Làm sao Giáo hội có thể phúc âm hóa môi trường khi mà người tín hữu để muối đã lạt qua cách sống đạo hời hợt, đôi khi còn thiếu gia vị của tình yêu? Làm sao mà Giáo hội có thể Phúc âm hóa khi mà chính người ky-tô hữu vẫn còn làm gương xấu của gian dâm, của cờ bạc, rượu chè . . .
Ước gì đời sống của chúng ta luôn là lời ngợi ca và tôn vinh Chúa. Một đời sống thấm nhuần lời Chúa để đem tin mừng thẩm thấu vào trong thế gian. Một đời sống công bình bác ái như những ngọn đèn hải đăng thắp sáng trong bóng đêm của xã hội đầy bất công và hận thù. Một cuộc sống đi vào lòng nhân thế để phủ đầy ánh sáng của Phúc âm và hơi ấm của Tin mừng.
Xin Chúa giúp chúng ta luôn hoàn thành đời mình như muối mặn, như ánh sáng hòa tan cho thế gian sức nóng và tràn ngập ánh sáng của Tin mừng. Amen.
5. Hãy trở nên “vị mặn tình yêu Giêsu”–Jos. Vinc. Ngọc Biển, SSP
Chúa Nhật tuần trước, thánh Mátthêu tường thuật việc Đức Giêsu lên tiếng giảng dạy và mời gọi những người đang nghe Ngài đi theo con đường Bát Phúc thì được sống hạnh phúc đời đời. Hôm nay, như một sự tiệm tiến mang tính cấp thiết, Đức Giêsu không ngần ngại khẳng định: “Các con là muối đất” (Mt 5,13). Nhưng”Nếu muối mà nhạt đi, thì lấy gì mà muối cho nó mặn lại? Nó đã thành vô dụng, thì chỉ còn việc đổ ra ngoài cho thiên hạ chà đạp lên thôi” (Mt 5,13).
Vậy vai trò của muối trong đời sống thường ngày và ý nghĩa mà Đức Giêsu dùng để chỉ về các môn đệ là gì?
1. Muối trong sinh hoạt đời thường
Khi nói đến muối, chúng ta cũng nhớ ngay đến những cánh đồng muối. Muối được tích tụ từ lượng nước biển, khi nước biển dâng lên, người ta đắp đập, be bờ để giữ nước, rồi chờ cho ánh nắng mặt trời chiếu vào và sau đó, nước biển se lại thành muối. Từ một khối nước khổng lồ, nhưng khi thành muối, ta thấy nó trở thành những hạt li ti. Như vậy, muối là một hạt nhỏ nhoi trong muôn ngàn những loại khổng lồ. Nó nhỏ đến độ nhiều người không cần quan tâm đến nó nữa, chỉ biết được nó nặm mà thôi. Tuy nhiên, để cho mọi người thưởng thức được ngon miệng thì bản chất của nó phải hòa tan ra giữa thức ăn. Nếu không tan ra thì muối chỉ trơ trọi một mình và không phát huy được tác dụng của nó. Khi nhắc đến muối, người ta cũng nhớ đến màu sắc của nó là màu trắng, gợi lại cho chúng ta màu của sự tinh khiết, trong sạch. Khi nghĩ về muối, người ta cũng cảm nghiệm ngay đến vị mặn của nó.
Từ cổ chí kim, từ Đông sang Tây… không ai nói là tôi không cần đến muối. Vì thế, người ta dùng muối để bảo quản thức ăn khỏi hư thối, tăng hương vị. Chẳng thế mà cha ông ta thường có câu: “Cá không ăn muối cá ươn”. Muối làm cho thức ăn thêm đậm đà. Muối cũng làm cho vị ngọt đã ngọt lại càng ngọt hơn. Người ta cũng dùng muối để trị bệnh, sát trùng và diệt khuẩn. Muối còn có chức năng giúp tiêu hóa tốt, dung hòa i – ốt trong cơ thể, và ngăn ngừa bệnh tật. Muối là một trong những khoáng chất quan trọng nơi sinh hoạt của con người và súc vật. Muối trở nên quan trọng và phát huy tác dụng là vì nhờ vào vị mặn của nó. Nếu nó không còn mặn thì chỉ còn nước đổ ra đường cho người ta chà đạp lên mà thôi.
2. Muối của người môn đệ
Khi ví người môn đệ như là muối ướp, Đức Giêsu muốn nói đến bản chất của người môn đệ là phải mặn. Người môn đệ phải mang trong mình vị mặn của tình yêu, tha thứ, bao dung và liên đới. Nếu không có vị mặn như thế thì không còn đóng giữ vai trò của mình nữa. Chính vì thế, Đức Giêsu nói: “Các con là muối đất” (Mt 5,13). Nhưng tiếp theo sau đó, Ngài nói ngay: “Nếu muối mà nhạt đi, thì lấy gì mà muối cho nó mặn lại? Nó đã thành vô dụng, thì chỉ còn việc đổ ra ngoài cho thiên hạ chà đạp lên thôi” (Mt 5,13). Thật vậy, người môn đệ trở nên muối trước tiên là ướp chính mình; sau là ướp cho đời.
Khi nói người môn đệ phải có trách nhiệm ướp đời, Đức Giêsu ngầm muốn nói đến một xã hội đang bị hư hỏng vì sự bê tha, suy đồi và trụy lạc về luân lý… Vì thế, để khỏi hư thối, người môn đệ phải trở nên muối mặn của nhân đức, và phải mang trong mình “vị mặn Giêsu” thì mới mong ướp cho đời được. Có thế, người môn đệ mới hy vọng đem lại cho xã hội một mùi vị thơm ngon… thay cho lạt lẽo, gian dối.
Cũng như những hạt muối được làm từ một khối nước biển tràn vào thế nào, thì người môn đệ cũng phải biết đón nhận nguồn “vị mặn Giêsu”, để rồi trở nên muối và góp phần ướp cho đời như vậy. Nếu hạt muối phải tan chảy ra thấm nhập vào từng thớ thịt, con cá… để tăng hương vị, để khỏi hư thối thế nào, thì người môn đệ cũng phải hòa mình vào trong cuộc sống nhân loại như vậy. Tuy nhiên, chúng ta không thể làm biến chất vì những thói đời hư hỏng, mà vẫn luôn giữ được vị mặn như muối.
Thật vậy, vị mặn của mỗi chúng ta chính là mặn vì yêu mến Chúa, mặn vì yêu thương anh em, mặn vì lòng bao dung và sẵn sàng tha thứ cho những người xúc phạm đến chúng ta.
Lạy Chúa, giữa một xã hội vàng thau lẫn lộn, coi thường những giá trị đạo đức, và đang trên đà xuống dốc vì những giá trị tầm thường. Xin Chúa cho chúng con được trở nên muối ướp cho đời để xã hội này ấm hơn nhờ “vị mặn của tình yêu Giêsu”. Amen.
5 .Suy niệm LÀ MUỐI – LÀ ÁNH SÁNG
Chúa Nhật 5 Thường Niên : Mt 5,13-16
Suy niệm
Trong bài đọc thứ nhất, ngôn sứ Isaia đã xác quyết với dân Chúa: việc chay tịnh làm đẹp lòng Thiên Chúa hơn hết là cho kẻ đói được ăn, cho kẻ trần trụi được mặc, và cho kẻ bơ vơ vất vưởng được có nơi nương tựa, nói chung đó là những việc lành phúc đức. Tất cả những hành động đó như một thứ ánh sáng bừng lên trong đêm tối, để thiên hạ nhận ra Thiên Chúa nơi những người tin. Đến bài Tin Mừng, Đức Giêsu nêu lên hai hình ảnh để xác định về đời sống của người môn đệ Chúa như sau:
Thứ nhất: Anh em là muối ướp cho đời. Đây là một định nghĩa tuyệt vời về người Kitô hữu. Như muối mặn thấm vào thức ăn, giữ cho nó khỏi bị hư và thêm hương vị đậm đà, nó còn dùng để sát trùng, giúp tiêu hóa, lưu giữ và chuyển tải i-ốt, ngăn ngừa bệnh tật… thì trên phương diện tinh thần, đời sống Kitô hữu khi sống hòa mình với mọi người cũng tạo nên sự tốt lành như vậy, nhờ vị mặn nồng là tình yêu mến của mình. Vị mặn là bản chất của muối, thì sự thánh thiện cũng là bản chất đời Kitô hữu. Khi đánh mất bản chất của mình, muối thành vô dụng như thế nào, thì đời Kitô hữu cũng trở nên vô nghĩa như thế.
Thứ hai: Anh em là ánh sáng cho trần gian. Đây là một định nghĩa tuyệt vời hơn nữa về người Kitô hữu. Đèn thì phải cháy sáng, đèn mà không cháy sáng thì chỉ còn là đồ vô dụng. Thật ra, chỉ Thiên Chúa mới là Ánh Sáng (1Ga 1,5). Chỉ Đức Giêsu, con Thiên Chúa mới dám nhận mình là Ánh Sáng (Ga 8,12). Thế nhưng Chúa Giêsu lại áp dụng điều đó cho chính chúng ta. Sách Giáo lý Công giáo số 1216 xác định: “Trong phép Rửa tội, người được rửa tội nhận lấy Ngôi Lời là “ánh sáng đích thực soi sáng mọi người”, và “sau khi được soi sáng như thế”, họ trở nên “con của sự sáng”, và chính bản thân họ là “ánh sáng”. Tuy nhiên, nếu chúng ta không liên tục đón nhận “Ánh sáng-Lời Chúa” soi dẫn, cuộc sống chúng ta không thể tiếp tục chiếu sáng được.
Ông Gandhi, một nhà ái quốc vĩ đại của dân tộc Ấn, được người tặng cho biệt hiệu là Mahatma, nghĩa là “thánh”. Ông được hỏi vì sao không theo đạo công giáo khi ông rất mê say Phúc Âm Chúa? Ông trả lời: Phúc Âm Chúa rất tốt lành, nhưng người công giáo đã không sống Phúc âm, nên không hơn gì chúng tôi. Ông còn nói thẳng với người Công giáo nước Anh thời đó rằng, các ông khỏi cần phải lao nhọc truyền giáo cho đất nước Ấn độ chúng tôi, chỉ cần các ông sống sâu sát với Lời Chúa Giêsu dạy, tức khắc cả đất nước chúng tôi theo đạo.
Điều này đòi hỏi mỗi người chúng ta phải nghiêm túc đặt lại đời sống mình trước Lời Chúa. Vì tôi chưa sống Lời Chúa, nên ngọn đèn đức tin của tôi chưa thể chiếu sáng, vì vậy thế giới còn nhiều bóng tối. Vì tôi là muối nhạt nên thế giới này đã trở thành vô vị và hôi tanh,“chỉ còn việc quăng ra ngoài cho người ta chà đạp”. Không lạ gì mà người Kitô hữu đã từng bị khinh chê, bị chỉ trích và thậm chí có khi còn bị lên án. Thế nên Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã có lần công khai xin lỗi mọi người trên thế giới. Nhân loại sẽ mang bộ mặt mới, nếu chúng ta thật sự là muối cho đời, là ánh sáng cho trần gian.
Muối và ánh sáng là hai hình ảnh riêng biệt, nhưng thực ra cùng diễn tả một thực tại duy nhất: đó là sự sống của Chúa Kitô trong tâm hồn chúng ta. Chính Ngài đang hành động qua đời sống yêu thương, chân thật, hiền lành, khiêm tốn và dấn thân phục vụ của mỗi người chúng ta. Chính Ngài đang đổi mới thế giới qua sự đổi mới bản thân chúng ta từng ngày. Vì thế, chúng ta cần được ướp lại vị mặn nồng của Đức Giêsu qua việc cầu nguyện hằng ngày, ngọn đèn đức tin của ta cần được đổ thêm dầu của Thần khí Chúa bằng việc vâng theo tác động của Ngài, để chúng ta không đánh mất bản sắc Kitô hữu của mình.
Theo triết lý Á Đông, mục tiêu hàng đầu của việc tu thân là minh Minh Đức, tức là làm sáng lên cái Đức Sáng, còn được gọi là chân tâm, hay chân lý thường hằng. Đối với chúng ta, chân lý thường hằng đó chính là Thiên Chúa trong Đức Kitô, Đấng đang sống động trong tâm hồn chúng ta. Suốt cuộc đời chúng ta dù là ai, dù là gì hay làm gì, dù ở đâu hay trong tình cảnh nào thì cũng đều chung một ơn gọi duy nhất là làm sáng lên toàn thể con người Đức Kitô trong cuộc đời mình.
Nhờ thánh lễ hằng ngày, xin cho chúng ta được kết hợp mật thiết với Chúa, để làm sáng lên cuộc đời chúng ta ở trong Ngài, hay nói cách khác làm sáng lên khuôn mặt và tính cách của Ngài trong cuộc đời chúng ta. Ước chi chúng ta sống được kinh nghiệm của thánh Phaolô: Tôi sống nhưng không còn là tôi sống, nhưng là chính Đức Kitô sống trong tôi.
Cầu nguyện
Lạy Chúa Giêsu!
Chúa đặt con làm muối ướp cho đời,
để cho trần gian này luôn tươi mới,
và là ánh sáng soi vào thế giới,
để làm cho cuộc sống được đẹp ngời.
Nhưng bóng tối như mây mù vây phủ,
ở bên ngoài và ở cả bên trong,
khiến tâm con vẫn u hoài thổn thức,
và đời con vẫn day dứt không ngơi.
Thật ra chỉ có Chúa là Ánh Sáng,
nhưng Chúa lại áp dụng cho chúng con,
nên chúng con chỉ có thể chiếu sáng,
khi ở trong ánh sáng của Lời Ngài.
Muối và ánh sáng tuy vẫn là hai,
nhưng thực ra diễn tả một thực tại,
là sự sống của Chúa ở trong con,
và khi con biết sống ở trong Ngài.
Nên đời con phải cậy dựa vào Chúa,
cứ phải luôn sống gắn bó với Ngài,
vì thiếu Chúa muối đời con sẽ nhạt,
và ánh sáng đời con sẽ lụi tàn,
dễ dàng bị ô nhiễm bởi thế gian,
khiến cuộc sống thêm lầm than khốn khổ.
Để có thể bước đi trong ánh sáng,
Chúa đòi con ra khỏi bóng tối tăm,
dù nhức nhối bởi tội lỗi phơi trần,
nhưng an vui trong tinh thần chân thật,
nên con phải dám sống như mình là,
không giả vờ giả bộ để cho qua.
Xin cho con luôn đặt mình trong Chúa,
sống với Ngài trong mọi lúc mọi nơi,
để con là muối mặn ướp cho đời,
và là đèn sáng cho người thế gian. Amen.
Lm. Thái Nguyên
*Xin bấm vào đọc Kinh phụng Vụ.