Phụng Vụ Thánh Lễ

Thứ Sáu đầu tháng, tuần 1 Mùa Chay.

BÀI ĐỌC I: Ed 18, 21-28

“Có phải Ta muốn kẻ gian ác phải chết, chớ không muốn nó bỏ đàng tội lỗi và được sống ư?”

Bài trích sách Tiên tri Êdêkiel.

Ðây Chúa là Thiên Chúa phán: “Nếu kẻ gian ác ăn năn sám hối mọi tội nó đã phạm, tuân giữ mọi giới răn của Ta, và thực thi công bình chính trực, nó sẽ sống chớ không phải chết. Ta sẽ không nhớ lại mọi tội ác nó đã phạm: nó sẽ sống nhờ việc công chính mà nó đã thực hành! Chúa là Thiên Chúa phán: “Có phải Ta muốn kẻ gian ác phải chết, chớ không muốn nó bỏ đàng tội lỗi và được sống ư?

Còn nếu kẻ công chính bỏ đàng công chính, và phạm tội ác cách ghê tởm như người gian ác quen phạm, có phải nó được sống ư? Chẳng ai còn nhớ đến mọi việc công chính nó đã thực hiện, vì sự bất trung nó đã làm và tội lỗi nó đã phạm, nó sẽ phải chết.

Các ngươi nói rằng: “Ðường lối của Chúa không chính trực”. Vậy hỡi nhà Israel, hãy nghe đây: Có phải đường lối của Ta không chính trực ư? Hay trái lại đường lối của các ngươi không chính trực? Khi người công chính từ bỏ lẽ công chính và phạm tội ác, nó phải chết, chính vì tội ác nó phạm mà nó phải chết. Nếu kẻ gian ác bỏ đàng gian ác nó đã đi, và thực thi công bình chính trực, nó sẽ được sống. Nếu nó suy nghĩ và từ bỏ mọi tội ác nó đã phạm, nó sẽ sống chớ không phải chết”.

Ðó là lời Chúa.

ĐÁP CA: Tv 129, 1-2. 3-4ab. 4c-6. 7-8

Ðáp: Nếu Chúa con nhớ hoài sự lỗi, lạy Chúa, nào ai chịu nổi được ư? (c. 3)

1) Từ vực sâu, lạy Chúa, con kêu lên Chúa. Lạy Chúa, xin nghe tiếng con cầu; dám xin Chúa hãy lắng tai, hầu nghe thấu tiếng van nài của con.

2) Nếu Chúa con nhớ hoài sự lỗi, lạy Chúa, nào ai chịu nổi được ư? Nhưng Chúa thường rộng lượng thứ tha, để cho thiên hạ tôn thờ kính yêu.

3) Tôi hy vọng rất nhiều vào Chúa, linh hồn tôi trông cậy ở lời Ngài. Linh hồn tôi mong đợi Chúa tôi, hơn người lính gác mong trời rạng đông.

4) Hơn lính gác mong hừng đông dậy, Israel đang mong đợi Chúa tôi: Bởi vì Chúa rộng lượng từ bi, và Chúa rất giàu ơn cứu độ. Và chính Ngài sẽ giải thoát Israel cho khỏi mọi điều gian ác.

Câu Xướng trước Phúc Âm: Ga 11, 25a và 26

Chúa phán: “Ta là sự sống lại và là sự sống; ai tin Ta, sẽ không chết đời đời”.

PHÚC ÂM: Mt 5, 20-26

“Hãy đi làm hoà với người anh em ngươi trước đã”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Nếu các con không công chính hơn các luật sĩ và biệt phái, thì các con chẳng được vào Nước Trời đâu.

Các con đã nghe dạy người xưa rằng: Không được giết người. Ai giết người, sẽ bị luận phạt nơi toà án. Còn Ta, Ta bảo các con: Bất cứ ai phẫn nộ với anh em mình, thì sẽ bị toà án luận phạt. Ai bảo anh em là “ngốc”, thì bị phạt trước công nghị. Ai rủa anh em là “khùng”, thì sẽ bị vạ lửa địa ngục.

Nếu con đang dâng của lễ nơi bàn thờ mà sực nhớ người anh em đang có điều bất bình với con, thì con hãy để của lễ lại trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em con trước đã, rồi hãy trở lại dâng của lễ. Hãy liệu làm hoà với kẻ thù ngay lúc còn đi dọc đường với nó, kẻo kẻ thù sẽ đưa con ra trước mặt quan toà, quan toà lại trao con cho tên lính canh và con sẽ bị tống ngục. Ta bảo thật cho con biết: Con sẽ không thoát khỏi nơi ấy cho đến khi trả hết đồng bạc cuối cùng!”

Đó là lời Chúa.

Suy Niệm 1: Làm hòa

(Lm. Ant. Nguyễn Cao Siêu SJ.)

Ngày 5-2-2009, trong một cuộc gặp gỡ thường niên có tính tôn giáo, 

Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chia sẻ với các tham dự viên: 

“Dù chúng ta chọn niềm tin nào, hãy nhớ rằng 

chẳng có tôn giáo nào lấy căm thù làm giáo lý chủ yếu cho mình… 

Chẳng có Thiên Chúa nào lại dung túng 

chuyện cướp đi mạng sống của một người vô tội.” 

Trên núi Sinai, ông Môsê đã nhận được giới răn “Ngươi chớ giết người.”

Đức Giêsu cho thấy uy quyền của mình trong việc giải thích giới răn ấy.

“Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết…”

Ngài đã đẩy giới răn này đi xa hơn nhiều, vào tận trái tim con người:

“Ai giận anh em mình thì đáng bị đưa ra tòa” (c. 22).

Tình cảm nóng giận có thể dẫn đến nhiều chuyện không hay.

Nó khiến người ta dùng lời nói mà lăng mạ, làm nhục người khác.

Giận mất khôn, nóng giận thậm chí có thể đưa đến chỗ giết người.

Nhưng Đức Giêsu không muốn loại trừ thứ nóng giận chính đáng,

như ta thấy có nơi Ngài (x. Mc 3,5; Mt 23,17).

Mùa Chay là thời gian dành cho việc làm hòa với người anh em.

Đây là công việc vừa quan trọng, vừa cấp bách.

Quan trọng đến nỗi đòi ta để của lễ lại trước bàn thờ

và đi làm hòa với người anh em đó, rồi mới trở lại dâng của lễ.

Tương quan với Thiên Chúa cần được diễn ra trong bầu khí hòa thuận.

Chúa chỉ nhận lễ vật khi trái tim ta bình yên.

Điều đáng lưu ý là chúng ta phải đi làm hòa

với các anh em đang có điều bất bình với ta,

phải đi bước trước làm hòa dù ta chẳng phải là người gây chuyện.

Nhưng cũng phải làm hòa với cả thù địch của mình (c. 25).

Trên đường bị đưa đến cửa công, cần mau mau dàn xếp cho ổn thỏa.

Cần trả ngay món nợ chưa thanh toán, kẻo bị kết án và tống ngục.

Làm sao thời gian Mùa Chay vừa là thời gian ta làm hòa với Chúa,

vừa là thời gian ta làm hòa với một người đang sống gần bên.

Đó là thời gian người con cả thôi đứng ngoài cổng,

nhưng vào nhà để chung vui với cha và ôm lấy người em.

Cầu nguyện:

Lạy Chúa,

lúc đầu chúng con chỉ muốn cầm tay nhau

để làm thành một vòng tròn khép kín.

Sau đó chúng con hiểu rằng

cần phải buông tay nhau

để nhận những người bạn mới,

để vòng tròn được mở rộng đến vô cùng

và trái tim được lớn lên mãi.

Lạy Chúa, chúng con biết rằng

cần phải nối vòng tay lớn

xuyên qua các đại dương và lục địa.

vòng tay người nối với người,

vòng tay con người nối với Tạo Hóa.

Chúng con thích Chúa

đứng chung một vòng tròn

với tất cả loài người chúng con,

nắm lấy tay chúng con

và đưa chúng con lên cao.

Ước gì việc Chúa giang tay trên thập giá

giúp chúng con biết cầm lấy tay nhau

và nhận nhau là anh em. Amen.

Suy Niệm 2: Thanh tẩy tâm hồn

(TGM Giuse Ngô Quang Kiệt)

Thiên Chúa là tình yêu. Tội lỗi đem đến chết chóc. Thiên Chúa không ngừng mong chờ, thúc giục con người từ bỏ tội lỗi, sống công chính để được sự sống.

Thiên Chúa mong muốn con cái Người công chính hơn người Biệt phái. Nếu người Biệt phái chỉ giữ lề luật theo hình thức, Thiên Chúa mong muốn con cái của Người giữ lề luật bằng tình yêu.

Theo luật thường, ai xúc phạm đến thân xác đồng loại mới bị trừng phạt. Nhưng Chúa dậy ta ai xúc phạm đồng loại chỉ bằng lời nói, thậm chí chỉ trong tư tưởng thôi cũng đã bị trừng phạt rồi.

Như thế Chúa không hài lòng với vẻ hài hòa bên ngoài. Chúa nhìn tận đáy sâu tâm hồn. Chúa đòi hỏi tình yêu thực sự phát xuất từ đáy lòng. Vì thế, không làm ác là chưa đủ. Vì nếu ta chất chứa lòng ghen ghét trong tâm hồn thì mầm mống chiến tranh hận thù vẫn còn đó. Sẽ có lúc bùng nổ. Không làm ác mới chỉ bằng người Biệt phái mà thôi. Chúa muốn con cái Chúa phải công chính hơn người Biệt phái. Phải có tình yêu từ đáy tâm hồn. Phải nghĩ tốt và nói tốt cho người khác.

Và ngạc nhiên chưa, Chúa còn đi một bước nhảy vọt. Buộc ta phải làm hòa với người bất bình với ta. Tại sao thế? Vì Chúa muốn thế giới sạch bóng thù hận ghen ghét để tình yêu thống trị. Dù ta không gây ra chia rẽ bất hòa, ta vẫn có nhiệm vụ hàn gắn chia rẽ bất hòa. Vì ta đã là duyên cớ dù vô tình cho người oán ghét. Vì ta có nhiệm vụ tiếp tay với Chúa làm cho thế giới sống hài hòa.

Chỉ sau khi làm hòa ta mới có thể dâng của lễ. Vì Chúa là tình yêu không thể nhận của lễ khi thế giới còn chia rẽ bất hòa. Vì của lễ ta dâng đẹp lòng Chúa không phải là lễ vật đắt tiền quí giá, nhưng là sự hi sinh kiến tạo hòa bình, xây dựng tình yêu. Điều đó buộc ta không chỉ thanh tẩy mình mà còn phải thanh tẩy cả thế giới. Không chỉ tắm rửa cho bản thân, nhưng con phải lau sạch cả căn nhà. Không chỉ không giận ai mà còn phải làm cho không ai giận mình. Lúc ấy thế giới mới thật sự tươi đẹp.

Nếu thế mùa chay này tôi còn rất nhiều việc phải làm để xứng đáng dâng lễ Chúa Phục Sinh.

SUY NIỆM: 3

CỦA LỄ DÂNG CHÚA LÀ GÌ?

“Hãy đi làm hoà với người anh em trước, rồi trở lại dâng lễ vật”

Trước khi phạm tội, Ađam-Eva sống trong sự hiệp thông trọn vẹn với Đấng Tạo Dựng. Nhưng sau khi phạm tội, mối bất hoà giữa Nguyên tổ và Thiên Chúa đã xuất hiện, thế là tình hiệp thông phải “đội nón” ra đi! Ông bà Nguyên tổ không chỉ bất hoà với Thiên Chúa mà còn bất hoà với nhau: Họ đã không nhận tội của mình, mà còn đổ tội cho nhau, Ađam đổ tội cho Eva, Eva đổ tội cho con rắn. Muốn cứu vãn mối hiệp thông ấy, Chúa Giêsu đã xuống trần gian để giảng hoà với con người. Trong công trình “giảng hoà” này, trước tiên, Chúa Giêsu muốn con người phải giảng hoà với nhau. Đó là cách thế để con người giảng hoà với Thiên Chúa: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 15: 12).

Như thế, mối “bất hoà” giữa con người và Thiên Chúa không thể sửa chữa được, cho đến khi mối bất hoà giữa con người với nhau được hàn gắn. Vì thế, Chúa Giêsu đã mời gọi: “Nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình”. Lễ vật dâng Chúa của chúng ta là gì? Trở lại dâng của lễ của mình nghĩa là gì?

Chúa Giêsu đã nói: “Ta muốn lòng nhân chứ không cần lễ tế” (Mt 12: 7). Như thế, lễ vật dâng lên Chúa chính là tấm lòng nhân từ, yêu thương và tha thứ mà chúng ta dành cho nhau. Đó mới chính là lễ vật mà Chúa muốn đón nhận.

Trong mỗi Thánh lễ, chúng ta được mời gọi sống Mầu Nhiệm Hiệp Thông Thánh Thể: Hiệp thông với nhau trong một thân thể duy nhất là Đức Giêsu. Nghĩa là, nơi đây chúng ta được mời gọi sống tình yêu thương với nhau và với Thiên Chúa. Và như thế, khi tham dự Mầu Nhiệm Hiệp Thông này, lễ vật của chúng ta mang theo là gì? Một cõi lòng đầy thù hận hay một tấm lòng yêu thương và tha thứ? Nếu chúng ta tham dự Thánh lễ với một lễ vật “thù ghét, giận hờn, giả dối, bất nhân…” thì lễ vật đó Chúa sẽ không ưng. Chẳng hạn, hình ảnh hai người lên đền thờ cầu nguyện: một người Pharisêu ngạo mạn, khoe khoang và người thu thuế khiêm tốn, tội lỗi. Người Pharisêu ngạo mạn thưa với Chúa rằng: “Lạy Thiên Chúa, xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác: tham lam, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia” (Lc 18: 11). Anh đến gặp Chúa và dâng cho Ngài lễ vật gồm toàn “sự đố kỵ, loại trừ, kiêu ngạo…”. Thế nên, lễ vật anh dâng lên cho Chúa không phải là lễ vật Ngài muốn: “Ta muốn lòng nhân”. Còn người thu thuế tội lỗi đã dâng lên Chúa với lễ vật của sự hối lỗi, ăn năn: “Lạy Chúa, xin thương xót con là kẻ có tội”. Lễ vật của anh ta được Chúa hoan hỉ đón nhận.

Như thế, lễ vật chúng ta dâng lên cho Chúa mà Ngài không đón nhận, thì có nghĩa là mối hiệp thông giữa ta với Thiên Chúa chưa được hàn gắn. Bởi vì Chúa Giêsu đã cho chúng ta cách thế để hàn gắn là: Hãy làm hoà với anh chị em của mình trước, thì tự khắc mối hiệp thông với Thiên Chúa sẽ được hàn gắn. Khi mối hiệp thông giữa con người và Thiên Chúa chưa được hàn gắn thì con người sống giữa thế giới sẽ bị lạc lõng và bơ vơ.

Đó là điều chúng ta cảm thấy mỗi khi tham dự Thánh lễ, có những ngày cảm thấy vô vị, chán nản và trống rỗng. Chúng ta cảm thấy như có một bức tường vô hình ngăn cách ta với Thiên Chúa. Không có cảm xúc! Sự trống rỗng và vô vị đó là vì chúng ta không mang theo của lễ dâng cho Chúa, chúng ta chỉ mang theo “rác rến”, là lòng thù hận, đố kỵ, giận hờn khi đến với Chúa… Túi đựng lễ vật của chúng ta hoàn toàn “trống rỗng”!

Lạy Chúa, mỗi ngày sống chúng con tiếp xúc với nhiều người, điều đó sẽ không tránh khỏi những bất hoà. Xin Chúa giúp chúng con biết khiêm tốn chấp nhận mọi yếu đuối của anh chị em, để qua đó biết nhận lỗi của mình. Đó sẽ là cách thế để chúng con biết yêu thương, thông cảm và tha thứ cho nhau, đồng thời trở thành của lễ là “tấm lòng nhân” mà chúng con dâng lên cho Chúa. Amen.

Cao Nhất Huy

Suy Niệm 4 : Tình yêu hóa giải hận thù

Người Công Giáo chúng ta thật hạnh phúc vì được gọi Thiên Chúa là Cha và được Người nhận là con trong ân sủng. Hơn nữa, chúng ta được Con Thiên Chúa đến để cứu chuộc chúng ta bằng chính cái chết trên Thánh Giá. Mặt khác, Ngài tiếp tục thi ân giáng phúc cho chúng ta qua Giáo Hội nơi các Bí tích.

Tuy nhiên, nếu niềm vui, hãnh diện, tự hào vì được đảm bảo bao nhiêu, thì chúng ta phải cẩn trọng bấy nhiêu, vì chính Đức Giêsu đã nói: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn Luật sĩ và Pharisiêu thì anh em không được vào Nước Trời”.

Đức Giêsu đã cắt nghĩa vấn đề này bằng một loạt bài giảng về luận lý từ chương 6 đến chương 8 trong Tin Mừng theo thánh Mátthêu: đừng giận ghét, đừng gian dâm, đừng nóng giận, đừng thề thốt… Về vấn đề giận dữ, thánh Gioan còn nói rõ: “Ai giận anh em mình, thì đáng bị đưa ra toà. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì đáng bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng. Còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì đáng bị lửa hoả ngục thiêu đốt”. Hơn nữa, Ngài còn nói rõ điều kiện để được Chúa nhận lời là phải tha thứ: “Vậy, nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình”.

Trong cuộc sống hôm nay, biết bao mối thù hận, giận ghét ngay trong gia đình như:  mẹ chồng nàng dâu; cha mẹ với con cái; anh chị em trong gia đình với nhau… Hay hàng xóm; nghề nghiệp, bạn bè… Biết bao nhiêu giận hờn chồng chất!

Sứ điệp Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta: hãy lấy tình yêu hóa giải hận thù, vì chỉ có tình yêu mới cải tạo được con người; còn bạo lực, oán thù chỉ đem lại chết chóc mà thôi. Nếu có ai đó mà chúng ta không thể thương được thì đừng làm hại họ, nhưng hãy làm ơn cho họ.

Lạy Chúa Giêsu, xin dạy cho chúng con biết yêu thương anh chị em mình bằng tình thương của Chúa. Yêu đến nỗi đi bước trước và chết cho người mình yêu. Amen.

Ngọc Biển SSP

Suy Niệm 5 : Nội tâm hóa lề luật

(TGM Giuse Nguyễn Năng)

Sứ điệp: Thiên Chúa đòi buộc ta: không những không được giết người bằng gươm đao, súng đạn, mà còn phải diệt trừ mọi mầm mống đưa đến giết người, đó là sự giận hờn, phẫn nộ, thù ghét, xúc phạm đến nhau.

Cầu nguyện: Lạy Chúa Giêsu, Chúa dạy con nội tâm hóa lề luật: không chỉ cái bên ngoài là xấu, mà cái xấu bắt đầu từ chính lòng con. Chúng con nghĩ xấu về nhau, lăng nhục, cãi vã, tranh chấp, xúc phạm đến anh em, đó là dấu chứng trái tim con còn thiếu yêu thương, chưa biết đón nhận và tha thứ cho người khác.

Con biết Chúa yêu thương loài người chúng con vì mỗi người là hình ảnh của Chúa Cha và là anh em của Chúa. Không có gì đụng chạm tới con người mà lại không đụng chạm tới chính Chúa. Chính khi nhập thể làm người, Chúa đã sống trọn vẹn kiếp người và đã tự đồng hóa với chính những kẻ bé mọn nhất. Vì thế, Chúa dạy con yêu thương anh em. Chúa dạy con chẳng những không được giết người, mà còn không được xúc phạm đến anh em khi nghĩ xấu, nói xấu, giận hờn, phẫn nộ hoặc thù ghét.

Lạy Chúa, Chúa là tình yêu và là tình yêu bao trùm chúng con. Làm sao con có thể đến với Chúa khi lòng còn chất chứa hận thù, ghen ghét? Con chưa phải là người con của Chúa khi còn thiếu vắng yêu thương tha thứ. Xin Chúa cho con biết làm hòa với anh chị em con trước, để con xứng đáng đến trước bàn thờ Chúa dâng lễ. Lạy Chúa, xin cho con biết mở rộng tấm lòng, biết quảng đại, yêu thương và tha thứ.

Chúa đã rộng lượng tha thứ cho con tất cả, xin giúp con cũng biết quảng đại tha thứ cho anh chị em con. Con muốn sống yêu thương mọi người chỉ vì chính Chúa đã quảng đại yêu thương con. Amen.

Ghi nhớ: “Hãy đi làm hòa với người anh em ngươi trước đã”.

Suy Niệm 6 : Chúa Giêsu đến kiện toàn luật Cựu ước

(Lm. Nguyễn Vinh Sơn SCJ)

Câu chuyện

Dưới thời hoàng đế Othon I, các vương hầu nổi lên làm loạn nhiều lần. Đặc biệt chính bá tước Henri, em ruột của Hoàng đế lại là kẻ cầm đầu quân phản loạn. Nhiều lần bị Hoàng đế đánh bại, ba lần bị lên án tử hình, nhưng được ân xá nhờ lời cầu khẩn của hoàng thái hậu Mathide. Lần thứ tư Henri lại nổi loạn, bị bắt, lại bị xử tử hình. Hoàng đế nổi giận không muốn nghe sự thỉnh cầu của bất cứ ai. Mặc dù biết mất hết mọi hy vọng, nhưng Henri cố gắng lần cuối.

Đó là hôm áp lễ Noel năm 945, hoàng đế và các vương hầu khanh tướng đến dự lễ tại nhà thờ chính toà Quellimbourg. Đến phần Phụng vụ Lời Chúa, bá tước Henri mặc áo nhặm xuất hiện trong nhà thờ, tiến đến và sấp mình dưới chân hoàng đế xin tha mạng, nhưng Othon nhìn bá tước nghiêm khắc và nói: “Ba lần ta đã tha chết cho ngươi mà ngươi vẫn cố tình, đừng xin xỏ nài nỉ gì nữa, ba ngày tới đầu ngươi sẽ rơi”. Đúng lúc đó vị chủ tế mở sách Phúc âm và đọc đoạn thánh Phêrô hỏi Chúa: “Lạy Thầy, con phải tha cho anh em bao nhiêu lần? Có phải bảy lần chăng”. Chúa đáp: “Ta không nói với con là bảy lần mà là bảy mươi lần bảy”.

Nghe lời đó, hoàng đế rúng động tâm can đến phát khóc và không những hoàng đế tha mạng cho đứa em phản loạn, mà còn ôm vào lòng rồi ban cho em lãnh thổ Bavier nữa (Theo Quê Ngọc, Dấu ấn tình yêu, năm A).

Suy Niệm

Chúa Giêsu đến để kiện toàn thái độ và áp dụng tinh thần của luật là dẫn đến tình thương. Cho nên, luật của Đức Kitô hoàn thiện và “trội hơn” Luật cũ – Cựu ước, khi Đức Giêsu đề nghị không chỉ sống… theo luật nhưng sống theo luật với ân sủng và tình yêu, luật vì con người. Chúa Giêsu mời gọi con người không dừng lại ở những việc làm vụ hình thức, mà phải “công chính hơn” tới mức hoàn thiện “như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5,48).

Trong tinh thần tiến xa và hoàn thiện luật, sự hoàn thiện đó đã thiết lập luật mới, Chúa Giêsu dạy hãy biến “ách nặng nề, nô lệ” của luật cũ thành “sự tự do vui thỏa” trong Chúa Thánh Thần. Đừng câu nệ ở nơi chữ viết ràng buộc mà cảm nghiệm sâu xa từ trái tim mình là chủ đích của luật Chúa. Chúng ta thấy rõ minh họa đầu tiên qua “mối tương giao huynh đệ”: Thập giới truyền bảo “ngươi không được giết người’? Còn Chúa Giêsu, đi đến cùng đích đòi hỏi của Lề Luật, khi tuyên bố rằng, việc không phạm tội sát nhân thôi chưa đủ, mà còn phải loại bỏ nỗi oán hận và giận hờn khỏi lòng mình nữa: “Các con đã nghe người xưa dạy rằng “Không được giết người… còn Ta, Ta bảo thật bất cứ ai phẫn nộ với anh chị em mình, thì sẽ bị phạt nơi tòa án…” (Mt 5,21-22). Thật thế, trong sự hoàn thiện của luật, không chỉ giết người mới được coi là phạm luật, phải ra toà mà ngay cả thái độ giận dữ, hay buông lời nhục mạ anh em cũng được coi là đã vi phạm luật. Và có ý muốn ngoại tình là đã phạm tội ngoại tình trong tư tưởng rồi (x. Mt 5,27). Thậm chí chưa tích cực giải hòa với một người anh em đã gây căng thẳng, bất bình, cũng coi như là phạm luật, không còn quyền dâng của lễ cho Thiên Chúa nên Chúa Giêsu nhấn mạnh: “Khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để lễ vật lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình” (Mt 5,23-24). Chúa Giêsu đến làm trọn Lề Luật trong tinh thần của luật yêu thương, có chiều kích nội tâm, để xoá bỏ những lối giải thích Lề Luật rắc rối bên ngoài làm cho con người trở nên vụ lợi và hình thức mà Chúa Giêsu đã kết án: “Khốn cho các ngươi giả hình, như mả tô vôi, bên ngoài trắng trẻo mà bên trong thối tha” (Mt 23,13-36).

Chúa Giêsu hoàn thiện luật khi không dừng lại, quanh quẩn ở luật pháp mà vượt qua luật, Ngài dẫn đưa nhân loại đi tới Tin Mừng (Phúc Âm) đem hạnh phúc tình thương cho con người. Chính bài giảng Bát phúc trình bày tính cách vĩnh cửu của luật pháp mà Ngài hoàn thiện.

Xin Chúa thổi tình yêu vào trong cuộc sống chúng ta, để khi tuân giữ mọi giới răn Đạo Chúa, mọi giáo huấn của Giáo hội Chúa Kitô, chúng ta giữ luật Chúa không chỉ vì sợ và tỏ lòng kính tôn, nhưng thực thi với tinh thần của tình yêu như thánh Augustinô nhấn mạnh trọng tâm của luật Chúa là tình yêu: “Hãy yêu đi rồi muốn làm gì thì làm” (Thánh Augustinô).

Ý lực sống: “Yêu thương là chu toàn Lề Luật” (Rm 13,10).

Suy Niệm 7 : Hãy làm hòa với nhau

(Lm Giuse Đinh Lập Liễm)

1. Đức Giêsu đến trần gian không phải để phá bỏ lề luật và các tiên tri, nhưng chỉ đến để hoàn thiện thôi. Vì thế, Ngài sửa đổi tệ tục trong đời sống xã hội, gia đình và tôn giáo, điển hình như thái độ đối với kẻ thù (Mt 5,17-48).

Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu kêu gọi môn đệ Ngài phải công chính hơn các luật sĩ và biệt phái (nghĩa là đừng bao giờ tự mãn vì đạo đức của mình). Một phương diện cụ thể của đức công chính mới là tương giao: phải coi mọi người là anh em của mình (chữ “anh em” được lặp đi lặp lại nhiều lần nhất trong đoạn này). Trên cơ sở tình huynh đệ ấy, đừng mắng chửi, cũng đừng nuôi giận hờn lâu, hãy cố gắng làm hòa với nhau.

2. “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các luật sĩ…”

Đức Giêsu đòi hỏi các môn đệ cũng như chúng ta  phải công chính hơn các luật sĩ và biệt phái. Điều này có nghĩa là chúng ta phải giữ luật, bất cứ luật gì, đều phải trọn vẹn cả hình thức lẫn nội dung, bên ngoài cũng như ý hướng nội tâm: lý do là vì Chúa thấu suốt cả bên ngoài lẫn bên trong con người chúng ta.

Các luật sĩ và biệt phái chỉ chú trong đến hình thức bên ngoài của luật, nhưng chúng ta phải giữ luật từ ý hướng bên trong là căn bản, biểu lộ ra bên ngoài là hình thức.

3. “Chớ giết người, kẻ giết người sẽ bị kết án”.

Luật cũ chỉ đòi hỏi bảo vệ thể xác con người khi áp dụng điều răn thứ năm: chớ giết người. Còn Đức Giêsu lại đi xa hơn, Ngài dạy: phải bảo vệ con người cả thể xác lẫn tinh thần. Luật mới của Chúa vượt trên luật cũ của Cựu ước và vượt trên cả công lý nữa, nghĩa là công lý hay luật pháp chỉ kết án một người phạm tội giết người cụ thể, rõ ràng. Còn Chúa nói đến nguồn gốc của tội là gì và kết án ngay từ trứng nước.

Nói rõ hơn, người xưa chỉ kết tội khi giết người, còn Chúa lên án ngay từ đáy lòng kẻ mắc tội ấy, vì kẻ giết người thì thường bắt đầu từ chỗ ghen ghét, ganh tị, giận dỗi, tức giận, và Chúa cấm ngay từ chỗ tư tưởng đó chứ không chờ cho việc xẩy ra bằng hanh động, Chúa cấm từ trong trứng nước là thế.

4. “Nếu khi anh sắp dâng lễ vật… hãy đi lam hòa với anh em trước đã”.

Chúa dạy chúng ta phải làm hòa với nhau trước dâng của lễ cho Thiên Chúa. Hòa giải là một danh từ của thời đại, hòa giải là một nhu cầu cần thiết của thời đại, vì thế hòa giải là mục tiêu phải đạt tới của nhiều phe nhóm kình chống nhau, cũng như của các quốc gia trước đây, coi nhau như thù địch.

Trên bình diện tôn giáo cũng thế, các hoạt động đại kết của các Giáo hội Kitô chỉ đạt được, nếu có sự hòa giải chân thành, khiêm tốn, nhìn nhận lỗi lầm của mình, đồng thời cố gắng tỉm hiểu nhau, khám phá những gì giúp liên kết nhau, hơn là đào sâu hố chia rẽ.

Hôm nay Chúa có ý bảo chúng ta hãy tha thứ cho nhau. Tha thứ là điều kiện để được thông hiệp với Thiên Chúa. Vì thế trong phụng vụ Thánh lễ, để xứng đáng cử hành và tham dự, nhất là để hiệp lễ, Hội thánh đòi hỏi chúng ta phải sám hối và tha thứ cho nhau.

5. “Anh sẽ không ra khỏi đó, trước khi…”.

Việc làm hòa với tha nhân được coi như một món nợ phải đền, và đền cách trọn vẹn đầy đủ đến đồng xu cuối cùng. Chi tiết này cho thấy việc hòa giải là cần thiết và cấp bách, vì nó cần cho sự thông hiệp với Thiên Chúa trong đời sống vĩnh cửu.

Hãy giải quyết với nhau khi còn dọc đường, đừng để khi đến tòa rồi thì đã muộn. Cùng trong một ý tưởng trên, Đức Giêsu nhắn nhủ chúng ta, bao lâu chúng ta còn thời giờ (trong thời đại chúng ta đang sống), hãy lo giao hòa với Chúa, với anh em và lo canh tân đời sống, đừng để khi phải ra trước tòa chung thẩm, chúng ta không còn cơ hội để sửa sai nữa, và chúng ta sẽ phải đền trả nơi luyện tội cho tới khi đủ số ngày (đồng xu cuối cùng).

6. Truyện: Hoàng đế Othon làm hòa với em.

Dưới thời Hoàng đế Othon I, các vương hầu nổi lên làm loạn nhiều lần. Đặc biệt chính bá tước Henri, em ruột của Hoàng đế lại là kẻ cầm đầu quân phản loạn. Nhiều lần bị Hoàng đế đánh bại, ba lần bị lên án tử hình, nhưng được ân xá nhờ lời cầu khẩn của hoàng thái hậu Mathilde. Lần thứ tư Henri lại nổi loạn, bị bắt, lại bị xử tử hình. Hoàng để nổi giận không muốn nghe sự thỉnh cầu của bất cứ ai. Mặc dầu biết mất hết mọi hy vọng, nhưng Henri cố gắng lần cuối.

Đó là hôm áp lễ Noel năm 945, Hoàng đế và các vương hầu khanh tướng đến dự lễ tại nhà thờ chính tòa Quellimbourg. Đến phần Phụng vụ Lời Chúa, bá tước Henri mặc áo nhặm xuất hiện trong nhà thờ, tiến đến và sấp mình dưới chân Hoàng đế để xin tha mạng, nhưng Othon nhìn bá tước nghiêm khắc và nói: “Ba lần ta đã tha chết cho ngươi mà ngươi vẫn cố tình, đừng xin xỏ nài nỉ gì nữa, ba ngày tới đầu ngươi sẽ rơi”. Đang lúc đó vị chủ tế mở sách Phúc âm và đọc đoạn thánh Phêrô hỏi  Chúa: “Lạy Thầy, con phải tha cho anh em bao nhiêu lần? Có phải 7 lần không”? Chúa đáp: “Ta không nói với con là  7 lần mà là 70 lần 7”.

Nghe lời đó, Hoàng đế rúng động tâm can đến phát khóc và không những Hoàng đế tha mạng cho đứa em phản loạn, mà còn ôm vào lòng rồi ban cho em lãnh thổ Bavier nữa (Quê Ngọc, Dấu ấn tình yêu, năm A).

Suy Niệm 8 : Tha thứ

(Lm Giuse Đinh Tất Quý)

1. Lời Chúa trong sách Edêkien rất an ủi chúng ta: Chúa không chấp nhất chuyện quá khứ. Cho dù trong quá khứ ta từng lỗi phạm nhiều, nhưng nếu hôm nay ta quay về, thì Chúa vẫn coi là công chính.

Trong tác phẩm có tựa đề “Quyển Tin Mừng thứ 5”, tác giả, một người Ý, đã tưởng tượng một câu chuyện như sau:

Ngày kia các thánh trên Thiên Đàng không còn chịu nổi sự xúc phạm của con người đối với Thiên Chúa nữa, cho nên các ngài mới họp công nghị để tìm cách chận đứng tội lỗi của loài người. Sau nhiều buổi họp, cuối cùng, các vị thánh mới đồng thanh biểu quyết rằng: việc con Thiên Chúa chịu chết trên Thập Giá vẫn chưa đủ để làm cho con người sáng mắt. Vậy, cần phải dùng đến sức mạnh may ra mới trừng trị và thuyết phục được con người. Các ngài họp thành một đạo binh hùng mạnh và xâm nhập vào trái đất. Chỉ trong nháy mắt, đạo binh các thánh đã chinh phục được toàn bộ thế giới. Các ngài giao việc cai trị trái đất cho một số người công chính còn sót lại giữa loài người. Còn các kẻ tội lỗi thì các ngài tập trung tất cả về một thung lũng lớn. Tại đây, các ngài đã dựng sẵn một giàn hỏa thiêu cực lớn để tiêu diệt tất cả bọn họ. Các ngài tin chắc rằng, sau lần thanh lọc này, dòng giống con người trên mặt đất này sẽ chỉ còn lại những người công chính mà thôi. Khi mọi việc đã sẵn sàng để tiến hành sự hủy diệt, các thánh bỗng nhận thấy ở giữa đám người tội lỗi có một người đang vác Thập Giá đi về phía giàn thiêu. Hắn đang ra hiệu cho những người khác đến giúp đỡ hắn. Nhìn thấy cảnh tượng ấy, các thánh càng bực tức hơn:

– Tại sao người tội lỗi này lại muốn được xử theo hình phạt chỉ dành riêng cho Con Thiên Chúa?

Nghĩ thế, nên các thánh cho điệu kẻ vác Thập Giá đến, trói chân tay hắn lại, rồi giải đến trước mặt thánh Phêrô để xin Ngài xét xử. Vừa nhìn thoáng qua kẻ vác Thập Giá, vị thủ lãnh các tông đồ đã nhận ra đó chính là thầy mình. Các thánh ngỡ ngàng khi nghe thánh Phêrô tiết lộ rằng:

– Con Thiên Chúa đang lẫn lộn giữa những người tội lỗi.

Lúc đó, các ngài mới nhớ lại lời của Chúa Giêsu: “Con người không đến để cứu thoát những người công chính, mà chính là cứu những kẻ tội lỗi” (Mt 9,13).

Trước sự ngỡ ngàng của các thánh, Chúa Giêsu nói: “Ta muốn chết một lần nữa cho các tội nhân. Bởi vì trên trần gian không có người nào có thể cứu thoát kẻ có tội khỏi cơn thịnh nộ của các thánh”.

2. Chúa Giêsu bảo: “Ai giận anh em mình thì bị đưa ra tòa. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc thì phải bị đưa ra trước Thượng Hội đồng. Ai chửi anh em mình là quân phản đạo thì bị lửa hỏa ngục thiêu đốt”. (Mt 5,21-22)

Những lời này Chúa Giêsu nói theo giọng cường điệu. Sự thật không được hiểu sát nghĩa như thế. Tuy nhiên, việc Chúa phải cường điệu khi dạy ta đừng giận, đừng mắng, đừng chửi cũng đáng ta lưu ý.

Một câu chuyện nhỏ từ Internet: Câu chuyện về túi khoai tây.

Vào một buổi học, thầy giáo chúng tôi mang vào lớp rất nhiều túi nhựa và một bao khoai tây thật to. Thầy chậm rãi giải thích với mọi người rằng, mỗi khi cảm thấy oán giận hoặc không muốn tha thứ lỗi lầm cho ai, hãy viết tên của người đó lên một củ khoai tây rồi cho vào túi nhựa. Chúng tôi thích thú viết tên những người mình không ưa hay ghét hận rồi cho vào túi. Chỉ một lúc sau, chiếc túi nào của chúng tôi cũng đã căng nặng, đầy khoai tây. Thậm chí có người một túi không chứa hết khoai, phải thêm một túi nhỏ kèm theo.

Sau đó, thầy yêu cầu chúng tôi hãy mang bên mình túi khoai tây đó bất cứ nơi đâu và bất cứ lúc nào trong thời gian một tuần lễ. Đến lớp thì mang vào chỗ ngồi, về nhà thì mang vào tận giường ngủ, thậm chí khi vui chơi cùng bạn bè cũng phải đem theo.

Chỉ sau một thời gian ngắn, chúng tôi bắt đầu cảm thấy mệt mỏi và phiền toái vì lúc nào cũng có một túi khoai tây nặng nề kè kè bên cạnh. Tình trạng này còn tệ hơn nữa khi những củ khoai tây bắt đầu thối rữa, rỉ nước. Cuối cùng, chúng tôi quyết định xin thầy cho quẳng hết số khoai ấy đi và cảm thấy thật nhẹ nhàng, thoải mái trong lòng.

Lúc ấy, thầy giáo của chúng tôi mới từ tốn nói: “Các em có thấy không, lòng oán giận hay thù ghét người khác đã làm chúng ta thật nặng nề và khổ sở! Càng oán ghét và không tha thứ cho người khác, ta càng giữ lấy gánh nặng khó chịu ấy mãi trong lòng. Lòng vị tha, sự cảm thông với những lỗi lầm của người khác không chỉ là món quà quý giá để ta trao tặng cho mọi người, mà đó còn là một món quà tốt đẹp mỗi chúng ta dành tặng bản thân mình”.

Mẹ Têrêsa bảo: “Nếu thực sự muốn yêu thương, ta phải học cách tha thứ”.

*Xin bấm vào đọc Kinh Phụng Vụ.