Ngày 18 tháng 5: Thánh Giáo Hoàng Gioan I, Tử Đạo

18/05/2023

Tháng 5

Thánh Giáo Hoàng Gioan I, Tử Đạo

1. ĐÔI DÒNG LỊCH SỬ

Gioan I (LatinhJoannes I) là người kế nhiệm Giáo hoàng Hormisdas và là vị Giáo hoàng thứ 53 của Giáo Hội. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ngài đắc cử năm 523 và ở ngôi trong 2 năm 9 tháng.

Niên giám tòa thánh năm 2003 xác định triều đại của ngài bắt đầu vào ngày 13 tháng 8 năm 523 và kết thúc vào ngày 18 tháng 5 năm 526. Ngài đã được suy tôn là thánh của Giáo hội. Triều đại giáo hoàng của ngài đầy sóng gió vì sự thù hằn của hoàng đế Theodoric.

Gioan I sinh tại Polonia, miền TusciaÝ. Giống như nhiều Giáo hoàng khác, chúng ta không biết gì về thời niên thiếu của vị Giáo Hoàng này. Ngài là tổng phó tế của hàng giáo sĩ Rôma trước khi được bầu chọn làm Giáo hoàng vào ngày 13 tháng 8 năm 523. Giáo hoàng Gioan I đã rất có công trong việc hoàn tất điệu hát bình ca (Chant grégorien) mà các vị tiền nhiệm Ðức Cêlestinô ILêô cả và Gêlase.đã khởi xướng. Ngài còn tỏ ra là một vị chủ chăn đầy khôn ngoan và đạo đức. Khẩu hiệu sống làm chỉ nam cho cuộc đời của ngài là: “tất cả vì danh Chúa.

Năm 524, vua Théodoric ủng hộ nhóm Arius, từ Ravenne cai trị cả nước Ý. Vua phái Đức Giáo Hoàng Gioan đến Constantinople nhưng ngài từ chối việc tham gia vào bè rối Arius. Tại Đông Phương, ngài được Đức Thượng phụ Constantinople và hoàng đế Justin tiếp đón rất trân trọng. Hoàng đế cũng xin Đức Giáo Hoàng phong vương ngày 19 tháng 4 năm 526, trước sự hiện diện của các giáo sĩ Hy Lạp và La Tinh, cả triều thần và quần chúng. Ngay hôm ấy, Đức Giáo Hoàng đã cử hành Thánh lễ Phục Sinh trong đại thánh đường Sophia. Nhưng khi trở về Ý, thánh nhân đã bị cầm tù tại Ravenne: Vì cho mình bị gạt, nên Théodoric đã bỏ đói ngài cho đến chết. Trên bia mộ ngài, người ta đọc được dòng chữ: “Bị tù ngục và chết vì Đức Kitô”. Bốn năm sau, năm 530, thi hài của ngài được chuyển về Rôma và mai táng trong đại thánh đường Phêrô, với các nghi thức trang trọng dành cho các vị tử đạo.

Khi Ðức Gioan I trở về Ravenna, thủ phủ của Théodoric, ngài mới khám phá rằng Theodoric đã giết chết người bạn của mình là triết gia Severinus Boethius, cũng như cha vợ của ông là Symmachus. Về phần Theodoric, vì nghi ngờ Ðức Gioan thông đồng với Hoàng Ðế Justin để chống lại mình nên ngay khi ngài đặt chân lên đất Ý, Theodoric đã cho người bắt giam ngay lập tức và định đem xử tử nhưng lại sợ dân chúng nổi loạn, liền giam Giáo hoàng Gioan I tại Ravenne và bỏ đói cho đến khi chết ngày 18/5/526.

Trên bia mộ ngài, người ta đọc được dòng chữ: “Bị tù ngục và chết vì Đức Kitô”. Bốn năm sau, năm 530, thi hài của ngài được chuyển về Rôma và mai táng trong đại thánh đường Phêrô, với các nghi thức trang trọng dành cho các vị tử đạo.

2. BÀI HỌC

Cái chết của Thánh Gioan I không đau đớn, không tàn nhẫn như nhiều cái chết của các thánh tử đạo khác. Lịch sử ghi lại ngài phải chết vì bị bỏ đói. Một vị Giáo Hoàng phải chết vì bị bỏ đói. Lý do là vị hoàng đế Theodoric không dám xử trảm ngài bởi vì việc xử trảm như thế có thể đưa đến việc nổi loạn trong dân chúng.

Phải nói cái chết vì bị bỏ đói là cái chết cũng không kém phần đau khổ.

Chúng ta còn nhớ sự kiện Jêrusalem bị tàn phá năm 70 sau Chúa Giáng Sinh.

Năm 66, người Do thái đã tàn sát những binh lính La Mã trong đồn binh Antonia, lập tức, hoàng đế Néron gởi đến Giuđêa tướng Vespasien với một đạo binh hùng hậu. Giữa chiến dịch, Néron chết và Vespasien được lên ngôi hoàng đế. Ông trao quyền chỉ huy đội binh cho con là Titus. Titus cho vây hãm thành vào lễ vượt qua năm 70 và lúc đó Giêrusalem, đang chứa khoảng một triệu rưỡi người Do thái tụ họp nhân ngày đại lễ. Bị vây hãm kín mít tứ bề, nội bất xuất, ngoại bất nhập, cả thành bị lâm vào cảnh đói. Đây chính là mưu lược cao cơ của tướng Titus. Ông không cần đánh. Ông chỉ cần bao vậy thật chặt để những người dân và lính tráng trong thành bị đói mà chết. Kế hoạch của Titus đã thành công. Mỗi ngày có cả ngàn người chết đói. Vào tháng năm, người ta khiêng ra khỏi thành 116.000 người chết bị quăng ra tường thành. Các xác chết đã sinh ra bệnh truyền nhiễm, làm cho số người chết lại càng tăng lên. Khi tai họa lên đến cực điểm lúc ba phe trong thành đánh nhau để tranh giành thực phẩm, tới một một hôm thì vị thầy cả thượng phẩm bị giết với 8.000 bộ hạ của ông.

Titus còn trả thù bằng cách cho đóng đinh 300 người Do thái tại chân núi Sọ sau đó mỗi ngày lại cho đóng đinh thêm gần 500 người Do thái nữa.

Sau 4 tháng vây hãm người La Mã mới chiếm được đền thờ, với những sân thượng rải rác khác. Làm chủ được đền thờ người La Mã tàn sát tất cả và hỏa thiêu cả thành phố lẫn đền thờ. Giêrusalem bốc cháy hai ngày hai đêm, ngày thứ ba nó chỉ còn là một đống gạch vụn hoang tàn. Hơn 200.000 bị chôn vùi dưới đó. Cả ngàn phụ nữ và trẻ em bị giết ngay trong đền thờ. 97.000 người Do thái bị bắt làm nô lệ ở Roma, và bị bán rẻ mạt cho hí trường để họ đánh nhau với thú dữ hoặc chiến đấu giết nhau làm trò vui cho người La Mã chiến thắng. 2.000 nhà quí tộc Do thái phải dự buổi khải hoàn của Titus ở Roma. Vận áo trắng, họ phải vác lấy chiến lợi phẩm lớn lao mà người chiến thắng đem về từ Giêrusalem. Đến đền Chiếm Thần, họ bị giết và đó là lễ đăng quang bằng máu của cuộc chiến đẫm máu được trả giá bằng mạng sống của hơn một triệu người Do thái. Sử gia Joshephe, một nhà biên niên sử thời đó, người đã kể lại sử truyền này, đã cho là những điều kinh tởm của cuộc vây hãm thành Giêrusalem kinh khủng đến nỗi thế giới sẽ không bao giờ chứng kiến những điều như vậy nữa.

Một Giáo hoàng bị bỏ đói.
Một con người bị bỏ đói vì Chúa!
Một con người đã chết để giữ vững niềm tin!
Một con người dám chết vì sứ mạng của mình!
Chúng ta hãy cầu xin Chúa ban cho chúng ta ơn trung thành.

Xin được kết thúc bằng lời cầu nguyện.

Xin ở lại với con, lạy Chúa,
vì con cần có Chúa hiện diện để con khỏi quên Chúa.
Chúa thấy con dễ bỏ Chúa biết chừng nào.
Xin ở lại với con, lạy Chúa,
vì con yếu đuối, con cần Chúa đỡ nâng để con khỏi ngã quỵ.
Không có Chúa, con đâu còn nồng nhiệt hăng say.
Xin ở lại với con, lạy Chúa,
vì trời đã xế chiều và ngày sắp tàn, cuộc đời qua đi, vĩnh cửu gần đến.
Con cần được thêm sức mạnh để khỏi ngừng lại dọc đường.
Xin ở lại với con, lạy Chúa, vì con cần Chúa trong đêm tối cuộc đời.
Con không dám xin những ơn siêu phàm, chỉ xin ơn được Ngài hiện diện.
Xin ở lại với con vì con chỉ tìm Chúa, yêu Chúa
và không đòi phần thưởng nào khác ngoài việc được yêu Chúa hơn. (Cha Piô)

Giáo Hoàng Tử Đạo (+526)

Thánh Gioan sinh tại Tuscia. Ngài được chọn làm giám mục Rôma ngày 13 tháng 8 năm 523. Người ta không biết gì về đời thơ ấu của thánh nhân, nhưng tư ngày lên kế vị thánh Pherô Ngài đã nhiệt thành sống khẩu hiệu “tất cả vì danh Chúa”. Ngài đã có công hoàn thành nhạc bình ca mà các vị tiền nhiệm của Ngài là Đức Celestinô I, Leo Cả và Galesiô khởi xướng.

Năm 624, vua Justinô I bên Tiểu Á muốn hiệp nhất Giáo hội cũng như nhằm mục đích chính trị đã đàn áp nhóm theo lạc giáo Ariô. Tại Roma vua Theodôricô là người theo lạc giáo Ariô đã tức giận bắt đức giáo hoàng Gioan dẫn đầu phái đoàn đi thương thuyết. Sau nhiều lần phản đối, Ngài đã chấp nhận lên đường. Đây là lần đầu tiên có một vị giáo hoàng rời khỏi nước Ý. Vua Justinô và toàn dân Constantinopole hân hoan vui mừng đón tiếp Đức Giáo hoàng. Ngài đã cử hành lễ phục sinh tại thánh đường thánh nữ Sôphia và phong vương cho vua Justinô.

Trở lại Rôma, Ngài bị vua Thêđôricô cho là đã hành động phản nghịch với mình. Tức giận, ông tính xử tử Ngài, nhưng lại sợ dân chúng nổi loạn, nên bắt giam Ngài tại Ravenna. Tại đây đức giáo hoàng đã từ trần ngày 18 tháng 5 năm 526.

Ngày 27 tháng 5 năm 530 xác Ngài được dời về Roma. Niên lịch phụng vụ cử kính nhớ Ngài vào ngày 18-5 hằng năm.

(daminhvn.net)

+++++++++++++++++

18 Tháng Năm

Cánh Diều 

Người Rumani nói về nguồn gốc của trò chơi thả diều bằng mẩu chuyện như sau:

Tại một làng kia, có một người nghèo mà ai cũng gọi là Cob. Cob là một tên gọi không mấy thanh cao trong ngôn ngữ Rumani. Người ta gọi ông bằng tên ấy vì cái miệng sún răng cũng như đôi chân khập khiễng của ông. Con người có dáng vẻ xấu xí ấy lẽ dĩ nhiên chỉ có thể là một người nghèo mà thôi. Không vợ, không con, ông Cob lầm than như tất cả những người nghèo khác. Ði đến đâu, ông cũng trở thành trò đùa cho mọi người. Vậy mà con người ấy không hề than thân trách phận hoặc tỏ ra giận dữ, buồn phiền mỗi khi bị chọc ghẹo.

Cả đời, ông chỉ có mỗi một băn khoăn: là chưa hề làm một việc thiện cho người khác. Ông yêu người, ông muốn tặng thật nhiều quà cho mọi người. Nhưng ông cảm thấy mình quá nghèo để có thể thực hiện được giấc mơ ấy. Ông thường tự nhủ: “Bệnh tật, đau yếu, khốn khổ, chết chóc, đó là số phận chung của mọi người. Ai không nhỏ lệ thì cũng khóc thầm trong lòng. Nước mắt là cơm bữa của loài người. Do đó, cần phải làm cho con người phấn khởi, vui tươi”. Nghĩ thế, ông trình bày lên Chúa tước nguyện như sau: “Xin Chúa cho con có thể mang lại cho những người đau khổ một quà tặng”.

Một quà tặng cho nhân loại đau khổ, nhưng ông Cob vẫn không biết món quà đó phải như thế nào. Trong khi chờ đợi, mỗi lần bị cười chê, mỗi lần bị đem ra làm trò cười, ông vẫn tươi cười với ý nghĩ rằng: “Ít ra mình cũng làm cho người vui”.

Sau một thời gian suy nghĩ, cuối cùng ông Cob mới tìm ra được món quà tặng mà ông sẽ mang lại cho nhân loại đau khổ: đó là một cánh diều bay lơ lửng trên không.

Nghĩ đó là sự linh ứng của Chúa, ông Cob đi nhặt tất cả những gì cần thiết để làm một cánh diều. Ông miệt mài cắt xén, sơn vẽ để hoàn thành được một cánh diều óng ả, sáng chói như một đĩa bay.

Khi cánh diều gặp gió bay cao, cả dân làng kéo nhau ra cánh đồng để nhìn ngắm cánh diều của ông Cob. Mọi người đưa mắt nhìn lên không trung và quên hẳn những nhọc nhằn của cuộc sống. Ðó là quà tặng mà người khốn khổ nhất của ngôi làng đã mang lại cho người đồng loại của mình.

Một tác giả nào đó đã nói: “Trái tim không phải là một món hàng để mua bán, mà là một món quà để trao tặng”. Một trái tim không biết trao tặng là một trái tim chết.

Sự giàu có và nghèo nàn có thể phân biệt con người thành giai cấp thứ bậc. Có người tiền rừng bạc biển, có người nghèo rớt mòng tơi. Nhưng mỗi người chỉ có một quả tim, và quả tim đó lẽ ra phải giống nhau, bởi vì người ta không thể cân lường được quả tim. Do đó, quà tặng xuất phát từ quả tim đều vô giá. Giá trị của món quà không hệ tại ở số lượng của tiền của, mà ở quả tim được gói gém trong món quà.

Chúa Giêsu đã nhìn thấy qủa tim mà một người đàn bàgóa đã gói trọn trong một đồng xu nhỏ dâng cúng đền thờ. Nhân vật Cob trong câu chuyện của người Rumani trên đây đã đặt tất cả con tim của mình vào cánh diều để làm vui cho con người.

Một ánh mắt, một nụ cười, một lời nói an ủi, một bàn tay nâng đỡ, đó là bao nhiêu quả tim mà con người có thể trao tặng cho nhau. Và có thể là những món quà cao quý nhất mà những người xung quanh đang chờ đợi nơi chúng ta.

(Lẽ Sống)Tổng Giáo Phận Huế.

*Xin bấm vào nghe cuộc đời Thánh Nhân.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

%d bloggers like this: